12 / 19
Hoofdstuk 1 19
12 Waarom is de opmerking van Pechtold volgens hem zelf een voorbeeld van moderniteit?
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
Op dit initiatiefwetsvoorstel van D66 kwam de nodige kritiek. Lees het onderstaande artikel van 13-
3-2017 op
de website van de Universiteit Leiden van politicoloog en hoogleraar filosofie Paul Nieuwenburg.
Beantwoord dan de vragen.
zijn een waardig einde aan hun leven kunnen maken. “Ik hoop dat
in de toekomst onze beschaving zo ver gaat, dat als u dit bij volle
bewustzijn, zonder dwang en als langdurige wens eist, dat we dat
bespreekbaar maken.”
Toch heeft D66 bewust gekozen voor de leeftijdsgrens van 75 jaar,
zei Pechtold. Een lagere grens is op dit moment politiek zeker niet
haalbaar. “We hebben nu groot draagvlak voor dit initiatief. We
moeten dat draagvlak niet laten ontwrichten en daarom pakken we
het stapsgewijs aan.”
‘Initiatiefwet Waardig Levenseinde rammelt’
Het D66-wetsvoorstel Waardig
Levenseinde is slecht onderbouwd
en innerlijk tegenstrijdig. Dat stelt
hoogleraar Politieke Filosofie Paul
Nieuwenburg in zijn oratie op 17
maart.
Lijden aan een voltooid leven
D66 wil ouderen van 75 jaar en ouder
de mogelijkheid bieden om voor een
waardige en zelfgekozen dood te kiezen als zij ‘lijden aan een voltooid leven’. Daarom lanceerde de partij eind
2016 een initiatiefwetsvoorstel Wet toetsing levenseindebegeleiding van ouderen op verzoek. Volgens de Leidse
politicoloog Paul Nieuwenburg is het wetsvoorstel op meerdere punten vaag en tegenstrijdig.
Onduidelijk gezag levenseindebegeleider
Dat geldt bijvoorbeeld voor de rol van de levenseindebegeleider. Deze moet na ‘uitvoerige en indringende
gesprekken’, aldus de Memorie van Toelichting, toetsen of de aanvrager het leven wil beëindigen omdat deze het
leven als voltooid beschouwt. In dezelfde Memorie van Toelichting staat echter ook dat mensen van 75 jaar en
ouder zelf kunnen beoordelen of hun leven voltooid is, en dat uiteindelijk ieder mens dat alleen over zijn of haar
eigen leven kan bepalen. Het gezag van de levenseindebegeleider is door deze tegenstrijdigheid niet duidelijk,
meent Nieuwenburg. ‘Dat zou wel moeten, want de levenseindebegeleider lijkt het laatste woord over het voltooid
leven te hebben.’
Joseph Raz verkeerd geciteerd
Deze toetser zou moeten weten wat een voltooid leven is, maar wat dat is wordt volgens de hoogleraar niet
duidelijk uitgelegd in het wetsvoorstel. De Memorie van Toelichting omschrijft mensen met een voltooid leven als
diegenen die hun levensverhaal niet meer kunnen vormgeven vanwege een gebrekkige lichamelijke conditie. De
metafoor van de biografie wordt ook gebruikt in een verkeerd overgenomen citaat van de bekende politiek filosoof
Joseph Raz, constateert Nieuwenburg. In de memorie staat: ‘de definitie van autonomie van de filosoof Joseph
Raz is ‘auteur zijn van je leven’.’ Een belangrijk woord ontbreekt echter: Raz stelde in zijn boek The Morality of
Freedom (1986) namelijk dat ‘de autonome persoon ten dele de auteur is van zijn leven’.
Wetsvoorstel creëert desillusie
Ten dele of geheel auteur zijn van je leven is een belangrijk verschil, benadrukt Nieuwenburg. Je kunt
intelligent zijn en een onafhankelijke geest hebben, maar toch niet volledig de regie hebben door bijvoorbeeld
ziekte of onvoorspelbare factoren. Als je dat accepteert kun je beter omgaan met tegenslagen en imperfecties.
INKIJK EXEMPLAAR